Tưởng nhớ nhà văn Nguyễn Quốc Trung

VHO- Sáng ngày 26.9, tại Liên hiệp các Hội VHNT TP.HCM, Hội Nhà văn TP.HCM cùng tạp chí Văn nghệ Quân đội đã tổ chức chương trình “Nhớ nhà văn Nguyễn Quốc Trung - Cuộc đời và tác phẩm”. Chương trình là dịp để tưởng nhớ, đồng thời nhìn lại những tác phẩm của nhà văn Nguyễn Quốc Trung sau 2 năm ông qua đời vì đại dịch Covid-19.

Nhà văn Bích Ngân, Chủ tịch Hội Nhà văn TP.HCM chia sẻ tại chương trình

Nhà văn Nguyễn Quốc Trung (1956 - 2021), tại Hương Sơn (Hà Tĩnh). Ông nhập ngũ cuối cuộc chiến tranh chống Mỹ trong hàng ngũ sư đoàn 341. Đất nước thống nhất, ông tiếp tục cầm súng bảo vệ biên giới Tây Nam và tham gia nghĩa vụ quốc tế ở Campuchia. Năm 1974, nhà văn Nguyễn Quốc Trung nhập ngũ, biên chế thuộc Sư đoàn 341. Sau chiến dịch Hồ Chí Minh thống nhất non sông, nhà văn Nguyễn Quốc Trung tham gia Binh đoàn Cửu Long bảo vệ biên giới Tây Nam và làm nghĩa vụ quốc tế ở Campuchia. Chính những năm tháng chống lại tội ác diệt chủng Khmer đỏ, nhà văn Nguyễn Quốc Trung đã có được trải nghiệm khốc liệt và sâu sắc để viết những tiểu thuyết: Biên giới, Bên rừng thốt nốt, Người đàn bà khóc mướn, Đất không đổi màu… Sau khi học Trường viết văn Nguyễn Du khóa 1986 - 1989, nhà văn Nguyễn Quốc Trung về công tác ở Tạp chí Văn nghệ Quân đội và nghỉ hưu với cấp bậc đại tá.

Tại buổi lễ, các nhà văn đều cho rằng văn chương của Nguyễn Quốc Trung là vốn sống thực tế phong phú và dồi dào. Không chỉ thấu hiểu người lính trận và người nông thôn, mà ông còn quan sát và kiến giải sâu sắc về người thành thị trong cuộc chuyển đổi kinh tế thị trường. Những mưu ma chước quỷ luồn lách làm giàu, những chiêu trò tranh đoạt thù hận đê hèn, những dằn vặt tâm lý lỗi lầm quá khứ... đều được phơi bày dưới ngòi bút Nguyễn Quốc Trung một cách bề bộn và day dứt. Trong tiểu thuyết Nguyễn Quốc Trung, giữa cái xấu và cái ác đan cài như muốn đè bẹp nhân tính, độc giả vẫn thấy sự kiên trì của cái thiện ở mỗi nhân vật, ở từng hoàn cảnh.

Nhà văn Bích Ngân, Chủ tịch Hội Nhà văn TP.HCM chia sẻ: “Sinh thời, nhà văn Nguyễn Quốc Trung quan niệm: Không nghề gì vất vả và thú vị như nghề viết văn. Thực hiện đúng quan niệm ấy, ông đã cúi xuống từng trang bản thảo với tất cả nhiệt huyết và với tất cả sự tận hiến âm thầm. Dáng người cao gầy, khuôn mặt hiền lành mang vẻ khắc khổ quen thuộc, ông đã đi qua năm tháng và để lại tháng năm những tác phẩm chất chứa ưu tư, chất chứa nỗi đau nhưng đầy ắp thương yêu. Không rao giảng bất kỳ sứ mệnh cao cả nào nhưng ông tự nguyện gánh vác sứ mệnh viết về đồng đội của mình, đồng bào của mình trong sự thăng trầm lịch sử và trắc ẩn ân tình”. Còn với Phó Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam Nguyễn Bình Phương thì nhà văn - đại tá Nguyễn Quốc Trung sống giản dị, lặng lẽ và chân thành. “Vì vậy, khi ông mất đi, để lại không ít ngậm ngùi cho đồng nghiệp và đồng đội. Ông để lại một khoảng trống khiêm nhường nhưng khó quên”, nhà văn Nguyễn Bình Phương cho hay.

Theo đó, đại tá - nhà văn Nguyễn Quốc Trung từng được trao nhiều giải thưởng văn học như: Giải nhất Báo Sài Gòn Giải Phóng cho truyện ngắn Những tia chớp phía chân trời; giải thưởng Văn học sông Mê Kông với 2 tiểu thuyết: Người đàn bà khóc mướn và Đất không đổi màu. Ngoài ra, ông còn nhận nhiều giải thưởng của báo, đài cho các tập truyện, bút ký: Người đàn bà hồn nhiên, Đêm trừ tịch, Trong tiết thanh minh, Người đến từ nước Mỹ, Dời nhà lên phố, Dân cạp đất… Trong số 128 tác giả được Chủ tịch nước trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh, truy tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học nghệ thuật năm 2022 có nhà văn Nguyễn Quốc Trung với tiểu thuyết Đất không đổi màu.

HỒNG HẠNH