Các đại biểu tại triển lãm
Triển lãm tập trung vào Yakishime, một kỹ thuật làm gốm nung, đồ gốm không tráng men ở nhiệt độ cao. Tuy là một trong những phương pháp sản xuất gốm cơ bản nhất, Yakishime đã phát triển theo những hướng đặc biệt ở Nhật Bản. Triển lãm này giới thiệu một khía cạnh của văn hóa Nhật Bản qua việc nghiên cứu Yakishime từ những hình mẫu sớm nhất cho đến các tác phẩm đương đại.
Triển lãm chia làm 3 phần. Phần 1 là các trà cụ dùng trong trà đạo, một nét văn hóa đã có ảnh hưởng quan trọng đến văn hóa truyền thống Nhật Bản. Phần 2 là các dụng cụ ăn uống, một phần không thể thiếu trong đời sống thường ngày của người Nhật. Phần 3 là các tác phẩm nghệ thuật đa dạng được các nghệ sĩ gốm chế tác bằng phương pháp Yakishime.
Đồ gốm Yakishime sớm nhất có niên đại từ thế kỷ thứ IV hoặc thứ V. Tuy nhiên, phải đến khoảng thế kỷ XII đến thế kỷ XVII, kỹ thuật này mới có chỗ đứng vững chắc và được sử dụng trong một công đoạn sản xuất quan trọng tại các trung tâm gốm lớn ở Nhật Bản, bao gồm: Bizen, Shigaraki và Tokoname.
Triển lãm giới thiệu hai loại đồ gốm Yakishime thực dụng: Dụng cụ dùng trong trà đạo - một nét văn hóa có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của văn hóa truyền thống Nhật Bản, và dụng cụ ăn uống - một phần thiết yếu trong cuộc sống hằng ngày ở Nhật Bản. Triển lãm cũng trưng bày một loạt các sản phẩm gốm phi thực dụng được sáng tạo bởi các nghệ nhân gốm đương đại làm việc với gốm Yakishime.
Phát biểu tại lễ khai mạc, TS. Nguyễn Anh Minh, Giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam nhấn mạnh, văn hoá Nhật Bản nói chung và văn hoá gốm sứ Nhật Bản nói riêng luôn là chủ đề được quan tâm, thu hút sự chú ý của công chúng tại Việt Nam. Triển lãm giới thiệu 96 gia dụng và tác phẩm nghệ thuật đương đại, sử dụng kỹ thuật làm gốm nung, đồ gốm không tráng men ở nhiệt độ cao đặc biệt của Nhật Bản. Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam rất vui mừng phối hợp làm địa điểm để tổ chức triển lãm này.
Ông Doi Katsuma, Giám đốc Trung tâm Giao lưu Văn hóa Nhật Bản tại Việt Nam cho biết, năm 2023 đánh dấu kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Nhật Bản- Việt Nam. Triển lãm “Yakishime – Dáng hình của đất” là sự kiện quy mô lớn đầu tiên trong năm kỷ niệm của Trung tâm Giao lưu Văn hóa Nhật Bản tại Việt Nam. Trong triển lãm, chúng tôi tập trung vào phương pháp làm gốm nguyên sơ nhất, có lịch sử phát triển độc nhất tại Nhật Bản có tên là "Yakishime”, trưng bày các tác phẩm từ khi phương pháp này mới ra đời đến ngày nay, qua đó hữu hình hóa và giới thiệu một khía cạnh của văn hóa Nhật Bản.
Triển lãm diễn ra đến ngày 20.4.
PHƯƠNG ANH