Phát biểu tại buổi gặp mặt, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ cho biết, 64 năm trước, với tầm nhìn sáng suốt của Bác Hồ và Trung ương Đảng, từ năm 1954 đến 1958, đã có 28 trường học sinh miền Nam được thành lập, với các loại hình từ mẫu giáo đến cấp I, II, III và bổ túc văn hóa. Sau năm 1964, cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của dân tộc ngày càng trở nên ác liệt, Đảng, Chính phủ và Bác Hồ đã quyết định tiếp tục đưa thêm con em cán bộ, chiến sĩ và đồng bào miền Nam ra miền Bắc để đào tạo. Những năm tháng đó, đã có trên 32.000 học sinh miền Nam sống và học tập dưới những mái trường trên đất Bắc.
Trong số đó, nhiều người sau khi học xong đã tình nguyện tham gia chiến đấu ở các chiến trường, tham gia giải phóng miền Nam như: Liệt sĩ, nhà thơ Lê Anh Xuân; Anh hùng, liệt sĩ Nguyễn Kim Vang; Liệt sĩ Phan Hoài Nam; Liệt sĩ Phùng Thanh Thu; Liệt Sĩ, nhà báo Lê Đình Phụng; Liệt sĩ Mai Thị Thu, Liệt sĩ Mai Thị Thu Hồng; Liệt sĩ, nhà báo, nhà văn Chu Cẩm Phong... Nhiều người bị kẻ thù bắt bớ, tù đày, tra tấn dã man, song vẫn giữ vững khí tiết của người cộng sản, một lòng trung kiên với Đảng, với Tổ quốc và nhân dân như Phạm Bá Lữ, Tạ Hoàng Liên, Trần Thị Tố Nga… Và sau khi thống nhất đất nước, hầu hết các “hạt giống đỏ” được gieo trồng trên đất Bắc về lại miền Nam, trở thành lực lượng nòng cốt góp phần quan trọng vào xây dựng, củng cố chính quyền cách mạng. Nhiều người trở thành cán bộ cấp cao của Đảng, Nhà nước, nhà khoa học, nhà giáo, nghệ sĩ, doanh nhân có uy tín.
Khẳng định sự sáng suốt, tầm nhìn chiến lược của Đảng và Bác Hồ, Phó Thủ tướng Thường trực cho rằng các trường học sinh miền Nam mặc dù đã hoàn thành sứ mệnh lịch sử của mình, song những bài học và kinh nghiệm vẫn còn nguyên giá trị đối với công tác đào tạo, bồi dưỡng và chuẩn bị nguồn cán bộ cho sự nghiệp cách mạng của Đảng trong thời kỳ mới.
T.S