VHO – “Dù chịu tác động tiêu cực của đại dịch Covid-19 và các cuộc xung đột, Việt Nam đang đạt được bước tiến ấn tượng trong giảm nghèo đa chiều. Đất nước cũng đang đạt được những tiến bộ trong việc thực hiện các Mục tiêu phát triển bền vững và giảm phát thải để đáp ứng cam kết đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050”.

Đó là đánh giá của TS Surya Deva,  báo cáo viên đặc biệt của Liên Hợp Quốc về quyền phát triển trong cuộc họp báo chiều 15.11 tại ngôi nhà xanh Liên Hợp Quốc ở Hà Nội, thông báo kết quả chuyến công tác 10 ngày tại Việt Nam của ông.

 Báo cáo viên đặc biệt của Liên Hợp Quốc về Quyền phát triển - ông Surya Deva

TS Surya Deva đã đánh giá cao các nỗ lực của Chính phủ Việt Nam trong công tác giảm nghèo, tạo việc làm và tăng bao phủ an sinh xã hội. Báo cáo viên đặc biệt của Liên Hợp Quốc cũng đánh giá cao những nỗ lực tích cực của Chính phủ Việt Nam trong việc xây dựng khung pháp lý, ban hành văn bản pháp luật, chính sách liên quan quyền phát triển.

Ông Surya Deva cho rằng, Chính phủ Việt Nam nên cải thiện quy trình phê duyệt các dự án hiện hành. Bao gồm những dự án do các đối tác phát triển và các tổ chức phi chính phủ quốc tế tài trợ, nhằm thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững, để đảm bảo những người yếu thế ở các tỉnh thành khác nhau được hưởng nhiều quyền lợi hơn.

Bình luận về tình trạng dễ bị tổn thương của Việt Nam trước biến đổi khí hậu, chuyên gia Liên Hợp Quốc nhấn mạnh: “Để đảm bảo phát triển bền vững, Chính phủ cần hành động nhiều hơn nữa để ứng phó với ba khủng hoảng đồng thời của hành tinh về biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường và mất đa dạng sinh học”.

Trong khuôn khổ chuyến công tác tại Việt Nam, tại cuộc gặp với Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đỗ Hùng Việt, Báo cáo viên đặc biệt của Liên Hợp Quốc về quyền phát triển Surya Deva đã đánh giá cao các dấu ấn, sáng kiến của Việt Nam trên cương vị thành viên Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2023 - 2025 và sự tham gia trách nhiệm, tích cực trong Cơ chế Rà soát định kỳ phổ quát về quyền con người (UPR).

 Báo cáo viên đặc biệt bày tỏ mong muốn Việt Nam tiếp tục phát huy vai trò của mình tại Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc và góp phần thúc đẩy triển khai hiệu quả quyền phát triển ở Việt Nam và trên thế giới.

Tỉ lệ giảm nghèo đa chiều và tỷ lệ giảm nghèo của Việt Nam giai đoạn 2016-2022 (Nguồn: Niên giám thống kê năm 2022)

Trong chuyến thăm Việt Nam, ông Deva có các cuộc làm việc với nhiều cơ quan trung ương, các tổ chức chính trị - xã hội, đoàn thể, doanh nghiệp, đi thăm một số địa phương để trao đổi với lãnh đạo địa phương và thăm một số dự án, cơ sở kinh tế - xã hội để tìm hiểu về thành tựu, thách thức, ưu tiên và nhu cầu hợp tác của Việt Nam trong lĩnh vực quyền phát triển.

Ông Surya Deva là Giáo sư tại Trường Luật Macquarie, đồng thời là Giám đốc Trung tâm Luật Môi trường tại Đại học Macquarie, Australia. Ông tiến hành nghiên cứu về các lĩnh vực kinh doanh và quyền con người, luật hiến pháp so sánh, luật quốc tế về quyền con người, phát triển bền vững, biến đổi khí hậu và bình đẳng giới.

Ông Deva từng là thành viên của Nhóm làm việc của Liên Hợp Quốc về Kinh doanh và Quyền con người (2016-2022). Ông cố vấn cho các cơ quan Liên Hợp Quốc, các chính phủ, các tổ chức về quyền con người ở các quốc gia, các tập đoàn đa quốc gia, công đoàn, và các tổ chức xã hội về các vấn đề liên quan đến kinh doanh và quyền con người.

Ông Surya Deva bắt đầu đảm nhận vai trò Báo cáo viên đặc biệt của LHQ về Quyền phát triển từ ngày 1.5.2023.

Các báo cáo viên đặc biệt là một phần của Thủ tục đặc biệt (Special Procedures) của Hội đồng Nhân quyền LHQ. Thủ tục đặc biệt, cơ quan lớn nhất gồm các chuyên gia độc lập trong hệ thống Nhân quyền của Liên Hợp Quốc, là tên gọi chung để chỉ các cơ chế độc lập của Hội đồng nhằm giám sát và tìm hiểu tình hình thực tế để giải quyết các tình huống cụ thể của quốc gia, hoặc các vấn đề chuyên đề ở tất cả các khu vực trên thế giới.

HOÀNG HƯƠNG