VHO - Sống động, đẹp mắt, độc đáo và ý nghĩa - đó từng là những lời khen cộng đồng mạng dành cho các tác phẩm tranh tường bích họa tại Nha Trang trong những ngày mới hoàn thiện. Tuy nhiên, sau 5 năm nhìn lại, giờ đây có lẽ ai cũng phải sững sờ vì nhiều bức bích họa bị bôi bẩn, xuống cấp, mốc, mục rỗng khiến nhiều người dân, du khách xót xa.

Một tác phẩm dưới chân cầu vượt Phong Châu

Những ngày này, khi đi ngang qua các chân cầu, các cung đường thuộc TP Nha Trang người dân, du khách cảm thấy buồn, nhiều người cảm thấy xót xa khi chứng kiến sự xuống cấp trầm trọng của các tác phẩm tranh bích họa vẽ trên các bức tường do các họa sĩ vẽ trước đó để làm đẹp cảnh quan thành phố.

 Những mảng tường tróc lở, rêu phong, mốc thối. Những vệt bẩn gây ra bởi nước mưa và bụi, và tác động của con người. "Nhức mắt" hơn cả các tác phẩm dưới chân cầu vượt Hòn Chồng, TP Nha Trang  xịt sơn, vẽ chữ nguệch ngoạc lên.

Trước đó, năm 2019, được sự phối hợp của Thành đoàn Nha Trang, gần 20 họa sĩ của công ty Mỹ thuật Sài Gòn đã ra quân tô điểm lên các bức tường công cộng hàng loạt những tác phẩm bích họa thuộc chủ đề Hải dương học nhằm tạo cảnh quan đô thị và giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, thu hút du khách tham quan. Nội dung các tác phẩm xoay quanh những loài sinh vật biển như bạch tuộc, san hô, cá heo, cá mập và đáng chú ý hơn cả là rùa biển, loài sinh vật được giới khoa học đặc biệt quan tâm, tuyên truyền bảo vệ.

 Địa điểm ra đời của các tác phẩm bích họa là một số khu vực tường trống và có nguy cơ bị trào lưu sơn vẽ nguệch ngoạc đường phố (graffiti) "tấn công" như chân cầu vượt Hòn Chồng, cầu vượt Phong Châu. Bên cạnh đó, còn có một số địa điểm khác được lựa chọn để thể hiện hình ảnh văn hóa du lịch Nha Trang như tường bao trường tiểu học Phước Hòa nằm trên đường Trần Nhật Duật.

Tình trạng tác phẩm Rùa biển dưới chân cầu vượt Phong Châu, Nha Trang hiện nay

Sau khi các tác phẩm được hoàn thiện, người dân Nha Trang cũng như du khách ghé thăm thành phố biển đều rất thích thú và ấn tượng. Đặc biệt cầu vượt Hòn Chồng du khách rất thích thú với bức tranh tường lớn nhất tỉnh với tổng diện tích gần 300m², với hình ảnh trong lòng đại dương được các họa sĩ khắc họa hai bên trụ cầu".

Ông Nguyễn Chí Anh, Bí thư Thành đoàn Nha Trang khi ấy cho biết: "Việc vẽ không khó, mà khó nhất là khâu bảo quản tác phẩm sau khi hoàn thành. Với mỗi bức vẽ hoàn thành, đơn vị sẽ bàn giao lại cho đoàn thanh niên ở địa phương tiếp nhận bảo quản. Về phía công ty, hàng năm sẽ trích kinh phí để duy tu sản phẩm".

Theo kế hoạch, đến năm 2030, Khánh Hòa trở thành thành phố trực thuộc Trung ương, và TP Nha Trang sẽ là đô thị hạt nhân. Trong giai đoạn này, cả tỉnh Khánh Hòa nói chung và TP Nha Trang nói riêng đang quyết tâm chỉnh trang bộ mặt đô thị, thu hút thêm nguồn khách du lịch quốc tế lẫn trong nước, tạo điều kiện đẩy mạnh phát triển kinh tế cho người dân.

Tuy nhiên hàng loạt các bức tranh bích họa trên các bức tường và cầu của thành phố xuống cấp, do tác động của con người, thiên nhiên, là một điều thật đáng tiếc. UBND TP Nha Trang, các cơ quan chức năng cần có kế hoạch chỉnh trang và bảo vệ những bức tranh này, để Nha Trang ngày càng đẹp hơn.

Tác phẩm Dưới lòng đại dương tại chân cầu vượt Hòn Chồng bị rêu mốc xâm hại

Theo Điều 7 Nghị định 144/2021/NĐ-CP của chính phủ, hành vi "Phun sơn, viết, vẽ, dán, gắn hình ảnh, nội dung lên tường, cột điện hoặc các vị trí khác tại khu vực dân cư, nơi công cộng, khu chung cư, nơi ở của công dân hoặc các công trình khác mà không được phép của cơ quan có thẩm quyền" bị phạt từ 1 đến 2 triệu đồng.

XUÂN NGUYÊN