VHO -Cứ mỗi đợt mưa bão ập đến, các hộ dân ven sông Vu Gia ở Quảng Nam lại thấp thỏm, lo lắng và lần lượt khăn gói di dời vì tình trạng sạt lở bờ sông liên tục xảy ra, khoét sâu, cuốn trôi đất sản xuất, uy hiếp nhà cửa.

 Sạt lở ngoạm đất sản xuất, uy hiếp nhà cửa

Tình trạng sạt lở bờ sông Vu Gia đoạn qua thôn Phú Nghĩa, xã Đại An, huyện Đại Lộc diễn ra từ 3 năm nay và ngày càng nghiêm trọng, “ăn” sâu vào làng, ngoạm mất đất sản xuất.

Đặc biệt, sau 2 trận mưa lớn dồn dập do ảnh hưởng của bão số 4 và số 5 vừa qua, cộng với dòng lũ từ thượng nguồn đổ về khiến nhiều diện tích đất sản xuất bị “nuốt chửng”. Hàng loạt ngôi nhà của người dân ven sông đang đứng trước nguy cơ bị cuốn trôi theo dòng lở của sông. Ông Ngô Xung (54 tuổi, trú xã Đại An) cho biết, nhà ông hiện giờ chỉ còn cách mép nước sông Vu Gia chưa đến 15m. Không chỉ riêng ông mà 3 năm trở lại đây có ít nhất hơn 1 ha đất sản xuất của người dân địa phương bị trôi theo dòng nước. Đã có một trụ điện bị cuốn trôi xuống sông và điểm sạt lở tiếp tục cách 2 trụ điện lớn và đường dây trung thế cấp điện cho các xã Đại An, Đại Cường và một số xã khu vực chưa tới 10m.

Dồn dập các trận mưa lớn kéo dài do bão số 4, số 5, rồi lũ hồi giữa tháng 10 khiến bờ sông sạt lở nghiêm trọng hơn, “Mưa lớn kéo dài do ảnh hưởng của cơn nước ăn sâu vào bờ hơn chục mét đánh bật luôn hơn cây số bờ kè bảo vệ hai bên sông. Cảnh tượng quá khủng khiếp. Những hộ dân có nhà cửa ven sông như gia đình tôi luôn thắc thỏm, bất an, nhất là mùa mưa gió đang bắt đầu hoành hành. Mọi người luôn sống trong cảnh phải dọn dẹp đồ đạc, tài sản, sẵn sàng sơ tán khỏi vùng sạt lở mỗi khi nghe báo bão, lũ. Đất sản xuất mất đã đành, và nếu Nhà nước không sớm có phương án xây dựng bờ kè bảo vệ thì nguy cơ nhiều nhà cửa của dân sẽ bị cuốn trôi, trắng tay”, ông Xung chia sẻ.

Quanh khu vực sạt lở có khoảng 7 nhà dân, có nhà cách mép nước chừng 10m, xa nhất tầm 15-20m. Nhiều người dân đã bị nước cuốn trôi, sạt lở hết đất sản xuất, giờ thắc thỏm lo nhà cửa cũng sẽ bị cuốn mất, trắng tay, liên tục cầu cứu với chính quyền địa phương. Theo người dân, nguyên nhân khiến bờ sông Vu Gia sạt lở có thể do trước đó tỉnh Quảng Nam có chủ trương đắp đập tạm trên sông Quảng Huế để lấy nước về giải mặn cho TP Đà Nẵng. Trước khi chưa đắp đập thì không có vấn đề gì cả, nhưng từ khi làm xong đập thì thấy sạt lở nghiêm trọng.

Ông Đỗ Văn Hòa, Chủ tịch UBND xã Đại An cho biết, chính quyền địa phương đã tiến hành giăng dây, gắn biển cảnh báo nguy hiểm nhằm cấm người và phương tiện đến gần điểm sạt lở bờ sông Vu Gia, đoạn thuộc thôn Phú Nghĩa. Song sợi dây cùng biển cảnh báo cũng cứ phải chuyển dịch dần vào khu vực phía trong khu dân cư vì sạt lở cứ ngày một tiến sâu, nghiêm trọng hơn. “Địa phương cũng đang tập trung di dời xen ghép 7 hộ dân nằm gần khu vực sạt lở đến nơi an toàn. Huyện cũng đã huy động lực lượng dân quân, thanh niên, công an đến di dời khẩn cấp nhiều hộ dân nằm trong vùng có nguy cơ sạt lở bờ sông Vu Gia để đảm bảo an toàn tính mạng cho bà con. Bên cạnh đó, chính quyền cùng đại diện các ban, ngành của huyện cũng có mặt để khảo sát, tìm hướng khắc phục tình trạng sạt lở. Trước mắt, xã chưa có hỗ trợ gì cho bà con, nhưng sau này sẽ nghiên cứu hỗ trợ bằng nguồn xã hội hóa cũng như nguồn kinh phí đề nghị từ cấp trên”, Chủ tịch xã Đại An thông tin thêm.

Giải thích về việc người dân cho rằng sạt lở do đắp đập tạm, ông Hòa cho biết, việc đắp đập tạm trên sông Quảng Huế để lấy nước về giải mặn cho TP Đà Nẵng là hợp lý. Tuy nhiên, quá trình đắp đập khiến độ chênh lệch trên và dưới đập mực nước quá cao. Chính vì vậy, khi lũ về, dòng nước chảy mạnh từ trên đổ xuống gây xói lở. Ban đầu thì xói lở một khoảng nhưng dần dà xói lở mạnh hơn.

Theo ông Lê Văn Quang, Chủ tịch UBND huyện Đại Lộc, chính quyền địa phương đã huy động máy móc, vật tư và nhân lực để triển khai biện pháp dùng các bao tải cát, cọc tre nhằm giữ chân mái taluy bị sạt. Về lâu dài, huyện sẽ kiến nghị tỉnh hỗ trợ kinh phí đầu tư xây dựng lại đoạn kè này. Đồng thời cũng sẽ làm việc với các cơ quan liên quan xem xét kỹ lại đập tạm trên sông Quảng Huế. 

THU HOÀI