Menu
  1. Chính trị
  2. Văn hóa
  3. Nghệ thuật
  4. Giải trí
  5. Du lịch
  6. Thể thao
  7. Gia đình
  8. Kinh tế
  9. Ẩm thực
  10. Đời sống
  11. Nhịp sống số
  12. Pháp luật
  13. Thế giới

Văn hóa

29 Tháng Ba 2024

“Chế” nhạc thiếu nhi: Lợi bất cập hại

Thứ Sáu 13/08/2021 | 10:00 GMT+7

VHO- Gần đây, xu hướng thay đổi, “chế, nhại”, cover một số ca khúc thiếu nhi theo nhiều phong cách, thậm chí thêm lời có nội dung không phù hợp với lứa tuổi “thần tiên” đang lan tràn trên mạng xã hội... Các “chế phẩm” này trở thành nguồn vui của không ít cư dân mạng trong những ngày dịch giã căng thẳng, tuy nhiên, cũng có người tỏ ra băn khoăn về tác động của những ca khúc bị “biến dạng” so với nguyên tác này.

 Không ít bài hát thiếu nhi nổi tiếng đã bị biến dạng hoàn toàn so với nguyên tác Ảnh: ITN

 Người vui, người sốc

Bài hát Chị ong nâu và em bé của nhạc sĩ Tân Huyền vốn đã quen thuộc, gắn bó với nhiều thế hệ, nay bất ngờ được quan tâm trở lại trên mạng xã hội. Nhưng đó không phải là ca khúc nguyên tác mà là các bản chế Chị ong nâu nấu nầu nâu, Chị ong nâu remix, Chị ong nâu chế, Chị ong nâu nâu phiên bản thất tình... với giai điệu và ca từ hoàn toàn xa lạ: Chị ong nâu nấu nâu nấu nầu nâu/ Chị bay đi đâu đi đâu về đâu…

Trào lưu này bắt nguồn từ video trên YouTube đăng tải bài hát chế của một sinh viên đang học tại Hà Nội. “Chị ong nâu” đã in trong tâm thức nhiều thế hệ là ca khúc thiếu nhi trong trẻo, khuyên nhủ các em nhỏ hãy học tập và làm việc một cách chăm chỉ, nhưng phiên bản chế này đã khoác lên cho “chị ong” một phong cách thất tình, ủy mị. Sau đó, đã có nhiều bạn trẻ cover lại những tên gọi khác. Không chỉ vậy, nhiều nghệ sĩ nổi tiếng cũng nhanh chóng bắt “trend” góp thêm các clip biến tấu với nhiều phiên bản khác nhau: Phạm Đình Thái Ngân cho ra Chị ong nâu và em bé phiên bản Muộn rồi mà sao còn, nhạc sĩ Hồ Hoài Anh thêm phiên bản miền Tây... Không chỉ có ca khúc của nhạc sĩ Tân Huyền, nhiều bài hát thiếu nhi khác như Cô và mẹ (nhạc sĩ Phạm Tuyên), Cháu yêu bà (nhạc sĩ Xuân Giao), Mẹ yêu không nào (nhạc sĩ Lê Xuân Thọ)... cũng được “ấn” vào những lời ca hoàn toàn khác so với bản gốc, thậm chí có những lời lẽ khá thô tục, não tình...

Không phủ nhận việc cover ca khúc cũ đã ít nhiều mang đến những phút giây thư giãn cho công chúng trong thời điểm giãn cách xã hội, nghe giai điệu quen thuộc của tuổi thơ vang lên một cách khác lạ, không ít người cảm thấy thú vị, bật cười. Tuy nhiên, nhiều người lại cảm thấy “sốc” khi nhạc thiếu nhi bỗng biến thành nhạc người lớn. Khi nghe bài hát thiếu nhi được “chế” ở trên mạng, ca sĩ Nguyễn Ngọc Anh chia sẻ: “Tôi không thích chút nào, thậm chí còn thấy hơi phản cảm. Nó chỉ là những phút ngẫu hứng của ai đó, nhưng với bản cover như vậy thì âm nhạc trở nên bình thường. Có thể mọi người đang rảnh rỗi, nghe âm nhạc như vậy thì lấy vui là chính, nhưng nếu đặt vào vị trí tác giả thì sẽ buồn, không thích thú gì giai điệu cover đấy”. Bởi tác phẩm thiếu nhi, để đạt được tiêu chí thiếu nhi yêu thích, người lớn cũng yêu thích và nhà trường đưa vào chương trình biểu diễn không đơn giản chỉ là vấn đề giai điệu, mà còn là ca từ có nội dung phù hợp, đơn giản, dễ hiểu và trong sáng.

Tôn trọng bản quyền và giá trị nguyên tác

Việc “chế” lời bài hát cho vui đã diễn ra khá phổ biến lâu nay ở nước ta. Nhiều ca khúc được chế để giải trí trên mạng xã hội hoặc quảng cáo sản phẩm trên sóng phát thanh, truyền hình. Các bài hát được chế thường rất nổi tiếng. Chưa nói chuyện hay dở, điều đầu tiên cần bàn quanh việc “chế” ca từ mới, cover ca khúc là vấn đề bản quyền. Theo ông Đinh Trung Cẩn, Giám đốc Trung tâm bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam (VCPMC), tất cả những bản nhạc “chế” đều được xem như là tác phẩm phái sinh từ tác phẩm gốc. Dù chúng được sử dụng khai thác với mục đích gì đi nữa, kinh doanh hay không kinh doanh trên các phương tiện truyền thông hay các trang mạng xã hội, nghe nhạc trực tuyến, thậm chí là trong các tiết mục tấu hài trên sân khấu, trong các chương trình truyền hình đã và đang phát sóng đều được xác định là hành vi xâm phạm bản quyền, nếu chưa được sự đồng ý của tác giả.

Tuy nhiên, ngay cả khi vấn đề pháp lý được thực thi nghiêm túc, thì việc thay đổi ca từ, đưa lời hát như thế nào để vừa phù hợp, vừa tôn trọng giá trị của nguyên tác, vừa bảo đảm các giá trị tư tưởng - thẩm mỹ mà nguyên tác vốn chuyển tải vẫn là điều cần được tính toán cẩn trọng và quan tâm đúng mức. Điều này góp phần xây dựng môi trường âm nhạc lành mạnh, loại bỏ hiện tượng xô bồ, nhảm nhí, làm méo mó tác phẩm, ảnh hưởng đến cảm xúc thẩm mỹ của công chúng. Đặc biệt, với các ca khúc thiếu nhi, nhạc chế là vấn đề rất cần quan tâm. Nhiều ý kiến cho rằng, thiếu nhi là đối tượng thụ hưởng âm nhạc đặc biệt, âm nhạc đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành nhân cách của các em. Khi sáng tác ca khúc cho lứa tuổi này, các nhạc sĩ đều mong mỏi mang đến cho các em cảm xúc âm nhạc trong sáng. Do vậy, việc chế các ca khúc thiếu nhi theo kiểu người lớn có thể “mua vui” trong một số hoàn cảnh nhất định, nhưng không nên quá đà, trở thành một xu hướng, làm ảnh hưởng tới cách cảm nhận âm nhạc của thế hệ “măng non”.

Ca sĩ Ngọc Anh cũng cho rằng, âm nhạc dễ gây tác động với tinh thần và tư tưởng của trẻ. Nếu các bài hát chế tràn lan như vậy, vô hình trung sẽ cổ xúy cho loại hình âm nhạc thiếu lành mạnh. “Tôi vẫn nghĩ có thể cover theo nhiều kiểu, có tiết tấu khác nhau, nhưng tinh thần vẫn phải giữ, còn như nhiều bài hiện nay đang bị thay đổi hoàn toàn giai điệu, âm nhạc, biến tướng cả bài hát, mất hết tinh thần của bài hát nguyên gốc, ảnh hưởng tới sự tiếp nhận của khán giả nhỏ tuổi”, Ngọc Anh trăn trở. 

 MAI LAN

Print

Danh mục theo ngày

«Tháng Ba 2024»
T2T3T4T5T6T7CN
26
27
28
29
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
3031
1234567

© BÁO VĂN HÓA ĐIỆN TỬ
Cơ quan chủ quản: Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch
Giấy phép Báo điện tử số: 422/GP-BTTTT cấp ngày 19.8.2016
Bản quyền thuộc về Báo Văn hóa. Mọi hành động sử dụng nội dung đăng tải trên Báo điện tử Văn hóa tại địa chỉ www.baovanhoa.vn phải có sự đồng ý bằng văn bản của Báo điện tử Văn hóa.
Liên hệ quảng cáo: 024.8220036

Tổng Biên tập: NGUYỄN ANH VŨ

Phó tổng Biên tập: PHAN THANH NAM

Phó tổng Biên tập: NGUYỄN VĂN MƯỜI

Số 33 ngõ 294/2 Kim Mã, phường Kim Mã, quận Ba Đình, TP Hà Nội
Điện thoại: 024.38220036 - FAX: 024.38229302
Email: baovanhoa@fpt.vn

Close 2024 Bản quyền thuộc về Báo Văn hóa
Back To Top