Menu
  1. Chính trị
  2. Văn hóa
  3. Nghệ thuật
  4. Giải trí
  5. Du lịch
  6. Thể thao
  7. Gia đình
  8. Kinh tế
  9. Ẩm thực
  10. Đời sống
  11. Nhịp sống số
  12. Pháp luật
  13. Thế giới

Văn hóa

28 Tháng Ba 2024

Tìm nhau sau ngày giải phóng

Thứ Sáu 30/04/2021 | 11:18 GMT+7

VHO- Cùng với niềm hân hoan mừng Ngày thống nhất đất nước là những câu chuyện về số phận con người mà ở đó có nỗi đau chia ly, xa cách, hy sinh tình riêng vì sự nghiệp chung của đất nước… Tựu trung, đó là niềm tin sâu sắc của các thế hệ người Việt Nam về khát vọng hòa bình, thống nhất và hòa hợp dân tộc.

NSND Trà Giang (bìa phải) bên nguyên mẫu nhân vật “Người mẹ huyền thoại” Ảnh: Tư liệu

Chuyện tình và “Bà mẹ huyền thoại”

Vào cuối thập kỷ 80 của thế kỷ trước, nữ đạo diễn Bạch Diệp của Hãng Phim truyện Việt Nam đã làm thổn thức bao trái tim khán giả yêu điện ảnh, khi thực hiện bộ phim nổi tiếng “Huyền thoại về người mẹ”. Đã bao lần xem phim và rơi nước mắt cùng nhân vật mẹ Hương, do diễn viên điện ảnh Trà Giang thủ vai xuất sắc, vậy mà tôi không thể ngờ rằng nguyên mẫu nhân vật bà mẹ huyền thoại và những đứa con trong phim, bao năm qua vẫn ở rất gần nơi tôi sống. Đó là bà Nguyễn Thị Hường ở đường 1/5, phường Đống Đa, TP Quy Nhơn (Bình Định). Tôi tự trách mình thật nhiều khi phát hiện ra điều đặc biệt này quá muộn, bà Hường đã qua đời mấy năm trước khi tôi tìm đến.

Tiếp chúng tôi trong căn nhà nhỏ giản dị, chị Trương Thị Mỹ Phúc vừa lật giở cuốn album gia đình vừa kể: “Mẹ tôi trở thành nguyên mẫu nhân vật trong phim là do có dịp được kể lại câu chuyện làm mẹ của cả đàn mấy chục đứa con trong chiến tranh tại hội nghị về công tác nhân đạo toàn quốc năm 1978, ở Hà Nội. Các đại biểu dự hội nghị nghe chuyện ai nấy đều xúc động và sau đó đạo diễn Bạch Diệp đã dựng bộ phim về mẹ. Sau khi phim công chiếu, nhiều khán giả đã về thăm mẹ tôi. Biết thêm về đời mẹ, nhiều người đã thốt lên: Sự thật còn éo le, khốc liệt hơn nhiều lần trên phim”. Bà Nguyễn Thị Hường vốn là một du kích từ thời chống Pháp, hoạt động ở TP Quy Nhơn. Năm 1954, bà và ông Trương Liêm mới cưới nhau được 3 ngày đã phải chia tay nhau, người đi tập kết, người ở lại quê nhà hoạt động bí mật. Suốt những năm chống Mỹ, nhận nhiệm vụ trên giao, dưới vỏ bọc là nữ hộ sinh, bà Hường âm thầm nuôi dưỡng những đứa con của các đồng đội đã hy sinh hoặc đi thoát ly gửi lại. Rất nhiều trẻ mồ côi khác cũng được bà cưu mang đùm bọc, yêu thương như máu thịt. Trải qua bao lần vào tù ra tội, vượt qua bao nỗi khó khăn thiếu thốn chồng chất, bà đã nuôi dạy bao đứa trẻ nên người. Những năm cuối chiến tranh, để che mắt địch, bà khoác áo nhà Phật để lập cô nhi viện nuôi trẻ mồ côi và mong đợi ngày thống nhất đất nước.

Sau ngày giải phóng, ông Trương Liêm, chồng bà trở về. Sau phút giây tao ngộ mừng mừng tủi tủi, dòng nước mắt bỗng như đặc quánh bởi sau lưng ông là bà vợ người miền Bắc cùng hai đứa trẻ. Thì ra, từ nhiều năm trước ở miền Bắc, ông nhận được tin bà đã hy sinh. Sau nhiều đêm day dứt, bà Hường bảo chồng: “Thôi mình ạ, tôi già rồi, chưa con cái, lại mang tiếng đã nương nhờ cửa Phật nên mình về với mẹ con cô ấy, cho con cái được gần cha! Ông khóc, bà khóc, cả mẹ chồng cũng khóc. Rồi bất ngờ bà vợ hai lên tiếng: “Tất cả là tại chiến tranh, nhưng người ra đi bây giờ phải là em, bao năm qua chị đã hy sinh nhiều rồi, giờ anh phải về với chị!”. Bà vợ hai nói là làm. Bà quyết định ly hôn để ông yên tâm về với bà cả, nhưng bà vẫn chọn cùng con sống ở Quy Nhơn để hai đứa trẻ được gần cha. Sau cuộc dàn xếp đầy nước mắt ấy, ông bà về cùng nhau dưới một mái nhà. Bao năm chăm sóc những đứa trẻ mồ côi, bà khao khát sinh ra đứa con của chính mình. Năm 1976, bé gái Trương Thị Mỹ Phúc ra đời sau hơn 20 năm chờ đợi. Rồi một ngày, được tin bà vợ hai của ông lâm trọng bệnh, bà Hường tất tả đến thăm và quyết định đưa hai đứa trẻ về chăm sóc. Ít lâu sau, bà hai qua đời.

Bốn mươi sáu năm đã trôi qua, ông Liêm, bà Hường đều đã mất. Những người con nuôi đều đã trưởng thành, có người tham gia Cách mạng đã đến tuổi nghỉ hưu, có người là con lai Mỹ đã định cư nơi cách đây nửa vòng trái đất. Hằng năm, ba người con ruột của vợ chồng bà Hường cùng những người con nuôi vẫn tề tựu bên nhau nhân ngày giỗ mẹ cha và kể nhau nghe về câu chuyện tình của họ. Chuyện về hai bà vợ Nam - Bắc nhường chồng cho nhau thật là kỳ lạ và đáng khâm phục. Còn chuyện về đứa con đầu lòng được sinh ra tận… hơn 20 năm sau ngày cưới thì đó chỉ có thể là huyền thoại...

 Vance - Nguyễn Thành Châu

Nước mắt sau làn khói

Ngày cuối cùng của tháng Tư, những bông sứ sa mạc trên sân nhà ông Nguyễn Cương ở thôn Chánh Hội, xã Mỹ Cát ( Phù Mỹ, Bình Định) như thắm hơn trên nền cát trắng. Dịp này là kỷ niệm ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước và cũng là ngày gặp mặt truyền thống của gia đình ông.

Trong làn hương trầm vấn vương trên mộ chí hai bậc sinh thành, ông Cương bồi hồi nhớ lại: “Năm 1954, ba tui là Nguyễn Mỹ Phong dắt anh hai Bin đi tập kết, má tui lo cha mẹ già không ai chăm, lại tiếc mấy công ruộng sai bông chắc hạt nên không chịu đi, mà ở lại cùng 2 đứa con thứ là tui và chú Cung. Rồi ít năm sau, chính quyền miền Nam o ép gia đình người tập kết ly khai cộng sản, má tui đành phải đi bước nữa để bảo toàn tính mạng cho cả gia đình. Hai anh em lang bạt khắp nơi rồi tui cũng bị bắt lính. Còn chú Cung trốn lính miết, hết bụi tre lại gò mả, thay tên đổi tuổi trong căn cước mãi cũng thoát được cho đến ngày giải phóng. Sống giữa thời đạn bom cực lắm, lúc nào cũng nơm nớp lo âu...

Ông Cung, em trai ông Cương cũng hào hứng bắt chuyện: “Má tui đi bước nữa rồi sinh liền 4 đứa em, mấy năm sau cả má và dượng đều chết thảm vì bom đạn, để lại một bầy nheo nhóc. Suốt bao nhiêu năm cả mấy cha con chẳng ai biết tin tức gì của nhau. Ngày giải phóng, ba về, mới bước vô nhà đã thấy ban thờ của má, quay sang bên là 4 đứa nhỏ lau nhau, ngơ ngác, ổng khóc: “Bao nhiêu năm ngày Bắc đêm Nam mong ngóng, mà giờ chỉ còn là nắm chân nhang vầy sao!”. Bà Lệ, đứa trẻ lớn nhất trong 4 đứa sàn sàn năm ấy, giờ đã ngoài năm mươi nhớ lại: “Bữa đó ông già về, người lớn chạy ra mừng, biểu tui tới chào ba mà tui không dám, hai chân quíu luôn vì sợ. Tới khi ổng thắp nhang ban thờ má xong, quay ra ngó hồi lâu rồi bước tới ôm mấy đứa, gọi: con! Tự nhiên tui cũng bật lên: Ba! Rồi ba con ôm nhau nức nở. Kể từ đó ba lo hết cho mấy đứa tụi tui nên người, tình ba như trời bể. Giờ ba, má đều khuất hết rồi, anh em tui chọn ngày 30.4 hằng năm làm ngày gặp mặt, nhờ đất nước thống nhất, mọi gia đình mới có ngày sum họp.”

 Bữa cơm ngày thống nhất hằng năm tại từ đường ông Cương đang trông nom thường đông đủ các anh em và con cháu tụ về

Con đã về với Mẹ

Vance McElhinney năm nay 48 tuổi, hiện ở Anh quốc là một trong số hàng nghìn đứa trẻ đã có mặt trên chuyến bay định mệnh 46 năm trước. Sống trong gia đình bố mẹ nuôi người Anh, Vance McElhinney chưa bao giờ nguôi ngoai về quá khứ bí ẩn của mình, vì ngoại hình, màu da và khuôn mặt không giống với mọi người xung quanh. Bố mẹ nuôi bảo: “Con đến từ cô nhi viện ở Việt Nam”... Tháng 2.2018, qua sự giúp đỡ của báo chí, các tổ chức nhân đạo và cộng đồng mạng, lần đầu tiên Vance gặp lại được mẹ ruột của mình sau hơn bốn mươi năm xa cách. Mẹ Vance là bà Lê Thị Anh, hiện sống ở TP Quy Nhơn.

Vance nhớ lại: “Lần đầu tiên gặp, bà ôm chầm lấy tôi, bật khóc nức nở, nói: Con giống bố con như đúc. Trái tim tôi mách bảo: Mẹ đây rồi! Nhưng từng đó năm xa cách, không có chút liên lạc nào, tôi cảm thấy xa lạ, không vồ vập. Mẹ tôi sốc vì sự xa cách của con trai. Tôi từng trách bố mẹ đã bỏ rơi mình”. Chỉ đến khi nhìn thấy kỷ vật là tấm giấy khai sinh và bức ảnh ngày còn bên mẹ, cùng lời kể trong nước mắt của bà, Vance mới hiểu mình đã thật sự tìm thấy cội nguồn. Tên khai sinh của Vance là Nguyễn Thành Châu. Năm 1975, khi bé Châu được 8 tháng tuổi, người bố bỏ đi không lời từ biệt, bà mẹ bị thương nặng phải cấp cứu trong bệnh viện. Trong tình thế đó, người thân tạm đưa bé vào cô nhi viện ở Ghềnh Ráng (Quy Nhơn) để nhờ chăm sóc, đợi mẹ khỏe sẽ đón về. Nào ngờ ngay lúc đó bé Châu bị đưa vào Sài Gòn, lên máy bay theo chiến dịch Operation Babylift ra nước ngoài. Ngày ra viện, biết đã mất con, bà mẹ gần như hóa điên, bỏ đi lang thang khắp nơi kiếm tìm. Hơn 40 năm qua, bà mẹ đau khổ vẫn ở một mình và không ngừng tìm kiếm đứa con thất lạc.

Sau mấy chục năm tìm kiếm gia đình trong sân hận: Vì sao mẹ bỏ con? Và đi tìm lời đáp cho câu hỏi: Quê hương là gì? Cuối cùng Vance đã nhận ra: Quê hương là Mẹ, Mẹ không bao giờ bỏ con và những đứa con dù ở đâu cũng luôn hướng về đất mẹ! Cuộc trùng phùng của hai mẹ con Vance, những nạn nhân của chiến tranh đã hóa giải nỗi đau chia ly, mất mát kéo dài hơn 4 thập kỷ. Ba năm đã qua với Vance Nguyễn Thành Châu quả là những ngày tháng tuyệt vời hạnh phúc. Anh đã tìm được người bạn đời là một cô gái Quy Nhơn xinh đẹp. Vì con trai chưa nói thạo tiếng Việt, nên bà Anh, người mẹ U70 bắt tay vào học tiếng Anh và tập dùng mạng xã hội để ngày ngày trò chuyện cùng con... 

 NGỌC DIÊN

Print

Danh mục theo ngày

«Tháng Ba 2024»
T2T3T4T5T6T7CN
26
27
28
29
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
293031
1234567

© BÁO VĂN HÓA ĐIỆN TỬ
Cơ quan chủ quản: Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch
Giấy phép Báo điện tử số: 422/GP-BTTTT cấp ngày 19.8.2016
Bản quyền thuộc về Báo Văn hóa. Mọi hành động sử dụng nội dung đăng tải trên Báo điện tử Văn hóa tại địa chỉ www.baovanhoa.vn phải có sự đồng ý bằng văn bản của Báo điện tử Văn hóa.
Liên hệ quảng cáo: 024.8220036

Tổng Biên tập: NGUYỄN ANH VŨ

Phó tổng Biên tập: PHAN THANH NAM

Phó tổng Biên tập: NGUYỄN VĂN MƯỜI

Số 33 ngõ 294/2 Kim Mã, phường Kim Mã, quận Ba Đình, TP Hà Nội
Điện thoại: 024.38220036 - FAX: 024.38229302
Email: baovanhoa@fpt.vn

Close 2024 Bản quyền thuộc về Báo Văn hóa
Back To Top