VH- Thực ra không phải đợi tới buổi Hội thảo “Tương lai bóng đá Việt” và cũng không phải đợi tới khi cựu Còi vàng Dương Mạnh Hùng lên tiếng, người ta mới thấy được những mặt trái của giới trọng tài và những nỗi khổ mà các ông “Vua áo đen” phải chịu đựng.

Chuyên gia bóng đá Nguyễn Thành Vinh nhận định, những chuyện ông Hùng nói không phải không có nhưng đó thực ra chỉ là “con sâu làm rầu nồi canh”.
Theo ông Dương Mạnh Hùng thì khi điều hành các trận đấu, 10 trận phải có ít nhất trên 6 trận, trọng tài buộc phải “đoán ý” từ các bên và cấp quản lý địa phương, để phục vụ lợi ích cho một số cá nhân, để có thể tồn tại trong giới bóng đá. Sau một số vấn đề “cởi mở” như vậy, trọng tài mới có được danh vọng, quyền lợi riêng tư… Im lặng, lắng nghe sẽ tồn tại. Ý kiến là ra đi. Đó là sự tha hóa khiến trọng tài không thể cưỡng lại và từ nạn nhân trở thành tội đồ trong các trận đấu có “mùi”. Nói thêm về việc V.League phải mời trọng tài ngoại điều hành các trận đấu vòng cuối, ông Dương Mạnh Hùng chỉ ra rằng: “Trọng tài Việt không kém chuyên môn. Vấn đề là trọng tài Việt không được làm đúng. Họ không được phép độc lập làm việc, nghĩa là ra sân chỉ biết cầm cân nảy mực”.
Bình luận về vấn đề này, người thầy của hàng loạt cầu thủ nổi danh của bóng đá Việt Nam như Hữu Thắng, Văn Quyến, Quốc Vượng, Công Vinh và cũng là HLV trưởng gắn với giai đoạn hoàng kim của đội bóng giàu truyền thống SLNA, ông Nguyễn Thành Vinh cho rằng bóng đá Việt Nam vẫn còn nhiều trọng tài tốt và thực tế cho thấy về trình độ trọng tài chúng ta không hề thua kém, nhiều người đạt đẳng cấp trọng tài FIFA, được tham gia điều hành nhiều trận đấu quốc tế quan trọng. Nhưng cũng không thể tránh được những trường hợp như trọng tài Hùng nói. “Bóng đá VN còn nhiều trọng tài có tâm, có trình độ, có năng lực, điều hành hết sức vô tư. Nhưng tất nhiên có một số trọng tài còn lạm dụng các trận đấu vì các mục đích khác. Đó có thể là do nể nang hay là có cảm tình với CLB này mà không có cảm tình với CLB kia hoặc cũng có thể có vấn đề khuất tất dẫn đến tiêu cực, khiến những trận đấu bị thay đổi trắng trợn, đổi trắng thay đen. Tuy những trọng tài như thế đã bị loại khỏi đời sống bóng đá Việt Nam nhưng người hâm mộ vẫn còn ấn tượng, vẫn còn bị ám ảnh bởi những chuyện đó nên hễ có gì bất thường là trọng tài lại bị nghi vấn, chịu nhiều búa rìu của dư luận”, ông Vinh nói.
Cũng theo ông Vinh thì việc VFF hay VPF buộc phải mời trọng tài ngoại điều hành những trận đấu khó, nhạy cảm, cũng xuất phát từ nguyên nhân đó. Và việc làm này vô hình trung lại dẫn đến việc tự thừa nhận rằng trọng tài Việt Nam không đủ năng lực, không đủ độ tin cẩn để được giao thổi những trận đấu khó. “Vấn đề ở đây là trọng tài đã bị mất niềm tin nên chỉ cần một sai số thôi là người ta đã bủa vây rồi “ném đá”. Điều đó khiến VFF, VPF phải thuê trọng tài ngoại nhưng điều đó cũng có nghĩa chúng ta đã tự thừa nhận trọng tài Việt Nam kém. Rõ ràng trong thời gian qua những nỗ lực của VFF rồi VPF là đáng để ghi nhận. VFF đã được AFC khen thưởng vì những nỗ lực trong việc phối hợp tổ chức nhiều giải đấu rồi VPF cũng đã có nhiều nỗ lực trong công tác điều hành, tổ chức các giải đấu bóng đá chuyên nghiệp của Việt Nam. Thế nhưng nếu vấn đề trọng tài không được giải quyết triệt để thì bóng đá Việt Nam sẽ bị tụt hậu, không theo kịp sự phát triển. VFF hiện rơi vào thế giống như trong một gia đình, ông bà, bố mẹ đều tốt nhưng con cháu chưa ngoan thì sẽ bị mang tiếng, làm lu mờ bao điều tốt”.
Theo ông Vinh, bóng đá Việt Nam cần tăng cường công tác giáo dục về tư tưởng cho các trọng tài bên cạnh việc nâng cao năng lực cho đội ngũ trọng tài. Nếu trọng tài nào yếu kém, không đủ năng lực hoặc có vấn đề tư tưởng thì nên thay thế ngay bằng trọng tài khác. Thậm chí các án phạt cho các trọng tài cũng cần tăng nặng hơn trước, nếu sai phạm thì không chỉ treo giò vài ba trận mà phải tăng lên 5-7 trận, thậm chí nghỉ hết lượt hoặc hết giải. Và điều quan trọng nữa là chế độ tiền công cho các trọng tài cần phải được tăng cao hơn nữa để họ ít bị chi phối bởi các yếu tố ngoài sân cỏ. Đặc biệt đội ngũ điều hành trọng tài cần phải nâng cấp, phải thay đổi...
Thế nên trọng tài sẽ trở thành vấn đề muôn thuở, thành phim dài tập của bóng đá Việt nếu như ngay từ hôm nay, ngay từ ngày mai, người ta chưa có những giải pháp triệt để, chưa có được chiến lược dài hơi để nâng tầm cho một “bộ phận” quan trọng trong cỗ máy vận hành của một nền bóng đá.

Vân Sa