Phục dựng chèo cổ nhằm bảo tồn chèo

VHO - Tối 16.8, Nhà hát Chèo Việt Nam đã trình diễn vở chèo Quan Âm Thị Kính với phiên bản phục dựng nguyên bản chiếu chèo truyền thống do đạo diễn, NSƯT Đoàn Vinh thực hiện. Thật kì lạ khi mà một vở chèo cổ tích cũ quá quen thuộc Quan Âm Thị Kính vẫn thực sự lôi cuốn khán giả với thời lượng hai tiếng rưỡi đồng hồ.

Phục dựng chèo cổ nhằm bảo tồn chèo - Anh 1

 Quan Âm Thị Kính mang lại nhiều lớp trò hay, đặc sắc 

Chỉ đạo nghệ thuật, NSƯT Lê Tuấn Cường, Phó Giám đốc phụ trách Nhà hát Chèo Việt Nam cho biết: “Trong kịch mục của Nhà hát Chèo Việt Nam đã phục dựng được bảy vở chèo cổ đặc sắc được coi là mẫu mực tiêu biểu nhất của chèo: Quan Âm Thị Kính, Từ Thức, Trương Viên, Lưu Bình- Dưỡng Lễ, Kim Nham, Tôn Mạnh – Tôn Trọng, Chu Mãi Thần. Việc phục dựng lại những tích chèo cổ nổi tiếng với những bài học đạo lý, giáo huấn con người sâu sắc không hề cũ với cuộc sống hôm nay là điều mà chúng tôi rất tâm đắc. Chủ trương dựng và phục hồi lại những vở chèo cổ của  Nhà hát Chèo VN nhằm mục đích bảo tồn “sống” chèo với lớp diễn viên trẻ hôm nay. Nhà hát tập hợp lại các thế hệ diễn viên đã từng nổi danh với các vai diễn mẫu trong chèo cổ như mụ, lão, đào, kép, hề áo ngắn, hề áo dài... trong các tích chèo cổ để truyền lại những vai mẫu của họ cho lớp diễn viên trẻ”.  

Phục dựng chèo cổ nhằm bảo tồn chèo - Anh 2

Phục dựng chèo cổ nhằm bảo tồn chèo - Anh 3

Lớp diễn viên trẻ được tin tưởng giao những vai chính trong vở

Công việc phục dựng những tác phẩm chèo cổ kinh điển là việc làm thường xuyên và quan trọng đối với Nhà hát Chèo Việt Nam, điều quan trọng nhất trong công tác phục dựng chính là việc chuyển giao thế hệ diễn viên đảm đương các nhân vật trong các tác phẩm kinh điển. Những gương mặt nghệ sĩ trẻ của Nhà hát Chèo Việt Nam tham gia vào các nhân vật chính trong chèo Quan Âm Thị Kính đều là những nghệ sĩ tài năng, sáng giá và đã khẳng định được tên tuổi ở nhiều giải thưởng trong các cuộc thi chuyên nghiệp của ngành chèo. Ví dự như thể hiện ba nhân vật chính trong vở: Thị Kính (diễn viên Trần Thị Ngát), Thị Màu (Trần Thùy Trang), Lý trưởng (Lại Xuân Chường) đều đã giành Giải Nhất tại Cuộc thi Tài năng diễn viên Chèo, Tuồng và Dân ca kịch toàn quốc 2023. Các nghệ sĩ khác như Trần Thục Hiền vai Sùng Bà, Hà Cường vai Thiện sĩ, Văn Phương vai Thầy mù, Minh Hải vai Nô... đều đã đạt những giải thưởng cao trong các cuộc thi nghệ thuật chèo chuyên nghiệp.

Huy động những gương mặt nghệ sĩ trẻ, sáng giá của hai đoàn nghệ thuật, có thể thấy đây là cuộc “ra quân” biểu dương lực lượng của Nhà hát Chèo Việt Nam khi mang tới một phiên bản chèo Quan Âm Thị Kính với đầy đủ vóc dáng cần có của một vở chèo truyền thống mẫu mực. Có thể thấy, lớp diễn viên trẻ tài năng của Nhà hát Chèo Việt Nam đã đảm nhiệm khá tròn những nhân vật được coi là mẫu mực của ngành chèo, các lớp trò như Thị Màu lên chùa, Mầu – Nô – Phú ông, Lý trưởng mẹ Đốp, Việc làng, Trả con, Vu quy... cũng là những lớp trò có thể tách lẻ, đứng riêng mà vẫn rất cuốn hút, hấp dẫn.

Phục dựng chèo cổ nhằm bảo tồn chèo - Anh 4

Xúc động với nỗi oan của nàng Thị Kính trong vở diễn

Chịu trách nhiệm phục dựng vở, đạo diễn, NSƯT Đoàn Vinh chia sẻ: Quan Âm Thị Kính là một viên ngọc quý của sân khấu chèo truyền thống đã được nhiều thế hệ nghệ sĩ của Nhà hát Chèo Việt Nam thể hiện. Khi phục dựng lại vở diễn, tôi và ê kíp dàn dựng cố gắng tái hiện những gì tinh tế, đặc sắc nhất không dám làm mới vì bản thân vở diễn đã quá hoàn thiện, chuẩn chỉ. Chỉ có chỉnh sửa và đẩy nhanh hơn tiết tấu so với bản diễn cũ cho phù hợp với khán giả hôm nay. Các nghệ sĩ tham gia biểu diễn có độ tuổi nghề rất trẻ, thậm chí có bạn mới vào được một năm như Trần Thị Ngát vai Thị Kính. Nhưng các nghệ sĩ trẻ đã thể hiện đúng yêu cầu và diễn ra chất của từng nhân vật. Điều này phải nói tới tâm sức tập luyện của lớp nghệ sĩ đàn anh, đàn chị tham gia dậy vai mẫu cho nghệ sĩ trẻ. Tôi tin được diễn đều, các nghệ sĩ trẻ sẽ hoàn thiện để vai diễn đạt độ chín hơn, tinh tế hơn cho vai diễn”.

Phục dựng vở chèo Quan Âm Thị Kính và bồi đắp giữ gìn bảy vở chèo cổ trong kịch mục biểu diễn, Nhà hát Chèo Việt Nam đã phần nào thể hiện được trọng trách của người “anh cả” trong làng chèo cả nước. Nếu cứ trở về nguồn như vở Quan Âm Thị Kính, tin chắc nghệ thuật chèo sẽ tiếp tục được kế thừa và phát triển bởi những con người đầy tài năng và tâm huyết.

 

Bảo tồn nghệ thuật truyền thống phải bằng con người

Phương châm bảo tồn nghệ thuật chèo truyền thống bằng con người khi giao vai cho lớp trẻ là một chủ trương hoàn toàn đúng của Nhà hát Chèo Việt Nam trong việc bảo tồn và phát triển nghệ thuật chèo truyền thống. Lớp diễn viên trẻ của Nhà hát Chèo Việt Nam đã thể hiện được tròn trịa các vai, các mô hình nhân vật trong chèo truyền thống và mang lại sự tươi mới cho nhân vật. Nhà hát Chèo Việt Nam có quyền để tự hào khi đã và đang có một lực lượng nghệ sĩ hùng hậu tâm huyết và có nghề.

(Quyền Cục trưởng Cục Nghệ thuật biểu diễn, NSƯT TRẦN LY LY)

THÚY HIỀN

Ý kiến bạn đọc