VHO- Tìm hiểu kỹ hơn về việc danh thắng quốc gia thác Cam Ly đang bị “bức tử”, chúng tôi không khỏi ngạc nhiên khi biết tình trạng ô nhiễm tại danh thắng này đã diễn ra hơn 7 năm nay. Tuy nhiên, UBND TP Đà Lạt và Sở, ngành liên quan dường như “bế tắc” trong việc tìm ra giải pháp khắc phục.

 Dòng thác Cam Ly bị sủi bọt, bốc mùi hôi nồng nặc

Trao đổi với phóng viên Văn Hóa, ông Nguyễn Văn Trãi, Phó Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Lâm Đồng cho biết, ô nhiễm tại thác Cam Ly diễn ra từ lâu và nguyên nhân chính là do nguồn nước thải của cư dân TP Đà Lạt xả thẳng ra hệ thống các nguồn suối dẫn về thác Cam Ly. Thác Cam Ly thuộc địa bàn TP Đà Lạt và ô nhiễm bắt nguồn từ nước thải của cư dân thành phố này nên trách nhiệm trước hết thuộc về UBND TP Đà Lạt.

Theo kết quả quan trắc của Sở TN&MT tỉnh Lâm Đồng, thác Cam Ly rơi vào tình trạng ô nhiễm hữu cơ và vi sinh với mức độ ngày càng nặng. Các thông số đánh giá mức độ ô nhiễm đều vượt chuẩn gấp nhiều lần. Đáng quan tâm nhất là nguồn nước ở đây nhiễm phân gấp 16,5 lần quy định, và đang có dấu hiệu tăng lên. Vì sao nguồn nước thải của cư dân TP Đà Lạt “vô tư” xả thẳng ra các nguồn suối không bị cơ quan chức năng xử lý, bà Trần Thị Vũ Loan, Phó Chủ tịch UBND TP Đà Lạt cũng chỉ xác nhận, tình trạng ô nhiễm ở thác Cam Ly diễn ra trong nhiều năm qua. Tuy nhiên nếu muốn nắm rõ hơn vấn đề này, bà Loan đề nghị phóng viên đặt câu hỏi, sau đó trình Chủ tịch UBND TP xin ý kiến trả lời…

Thác Cam Ly được công nhận là danh lam thắng cảnh quốc gia năm 1998. Theo Luật Di sản văn hóa, khu vực dòng thác Cam Ly thuộc khu vực 1 danh thắng này là khu vực “bất khả xâm phạm”. Tuy nhiên hơn 7 năm qua, một lượng chất thải của cư dân, các cơ sở kinh doanh của TP Đà Lạt xả thẳng ra thác Cam Ly, xâm phạm nghiêm trọng đến danh lam thắng cảnh quốc gia, nhưng cơ quan chức năng không xử lý dứt điểm. Tình trạng ô nhiễm ngày càng nghiêm trọng đang dần biến danh thắng quốc gia này thành “thác chết”, và những người có tránh nhiệm thì vẫn chưa có giải pháp cụ thể để bảo vệ dòng thác. Ô nhiễm tại thác Cam Ly cũng khiến du khách lo sợ, thậm chí “quay lưng” không dám đến thác Cam Ly để tham quan, thưởng ngoạn. Trong chiến lược phát triển du lịch tỉnh Lâm Đồng, thác Cam Ly cũng được kỳ vọng là một điểm đến quan trọng, thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước. Để thực hiện điều này, năm 2009, UBND tỉnh Lâm Đồng đã cấp Giấy chứng nhận đầu tư dự án nâng cấp, cải tạo, bảo tồn Khu du lịch thác Cam Ly cho Công ty cổ phần dịch vụ du lịch Đà Lạt, để thu hút du khách đến đây.

Dự án với nhiều hạng mục như quảng trường đồng hồ nước, nhà dừng chân cho khách, khu nhạc nước, vườn hoa đào, công viên… với tổng vốn đầu tư hơn 200 tỉ đồng. Tuy nhiên trong quá trình triển khai thực hiện Công ty cổ phần dịch vụ du lịch Đà Lạt liên tục gặp khó khăn khi dòng nước thác bị ô nhiễm. Lãnh đạo Công ty cổ phần dịch vụ du lịch Đà Lạt cho biết đã làm hết cách để “giải độc” cho dòng thác này nhưng kết quả thì không thể khắc phục được vì nguồn nước gây ô nhiễm nằm ngoài thác Cam Ly, chảy vào thác này gây ra tình trạng trên. Công ty này cũng đề nghị UBND tỉnh Lâm Đồng cho được trả lại dự án vì nguồn nước Cam Ly ô nhiễm, không thể cải tạo, và khai thác thu hút khách.

Mới đây, ngày 12.1.2021, UBND tỉnh Lâm Đồng đã có văn bản số 210/UBND -VX2 thống nhất chấm dứt hoạt động dự án cải tạo, bảo tồn Khu du lịch thác Cam Ly và Lăng Nguyễn Hữu Hào theo đề nghị của Sở KH&ĐT. UBND tỉnh giao Sở VHTTDL tỉnh Lâm Đồng tăng cường công tác quản lý nhà nước về du lịch và di sản văn hóa đối với thắng cảnh quốc gia thác Cam Ly theo thẩm quyền. Ông Nguyễn Viết Vân, Giám đốc Sở VHTTDL tỉnh Lâm Đồng thừa nhận, tình trạng ô nhiễm thác Cam Ly không chỉ ảnh hưởng đến danh thắng quốc gia, mà việc thu hút khách du lịch đến đây cũng bị ảnh hưởng. Ông Vân cũng mong muốn, sau khi chấm dứt hoạt động dự án Cải tạo, bảo tồn Khu du lịch thác Cam Ly thì UBND tỉnh sẽ chỉ đạo xử lý triệt để vấn đề ô nhiễm tại đây, trả lại sự trong lành cho thắng cảnh này và thu hút được nhiều du khách tới đây.

XUÂN HƯỚNG