Menu
  1. Chính trị
  2. Văn hóa
  3. Nghệ thuật
  4. Giải trí
  5. Du lịch
  6. Thể thao
  7. Gia đình
  8. Kinh tế
  9. Ẩm thực
  10. Đời sống
  11. Nhịp sống số
  12. Pháp luật
  13. Thế giới

Chính trị

28 Tháng Ba 2024

Báo động về hiện tượng học sinh tự hủy hoại bản thân: Ám ảnh từ những con số

Thứ Tư 21/11/2018 | 10:16 GMT+7

VHO- Trường ĐH Sư phạm TP.HCM vừa tổ chức họp hội đồng nghiệm thu đề tài khoa học và công nghệ cấp Bộ “Hiện tượng tự hủy hoại bản thân của học sinh trung học cơ sở (THCS) và biện pháp phòng ngừa”, qua đó gióng lên hồi chuông báo động về một thực trạng rất đáng quan ngại.

Đề tài này do PGS.TS Huỳnh Văn Sơn làm chủ nhiệm, được nghiên cứu trên 1.043 khách thể là HS tại 7 trường THCS trên địa bàn TP.HCM và tỉnh Bình Dương.

 Theo nhóm nghiên cứu, có đến 26,8% HS có hành vi tự huỷ hoại bản thân và xu hướng này lại tập trung ở các HS khá, giỏi. Ảnh: T.L

Tự hủy hoại bản thân tập trung ở HS khá, giỏi

heo PGS.TS Huỳnh Văn Sơn, hiện tại tỷ lệ rối loạn tâm hồn học đường đang ngày càng cao, vì vậy HS ở tuổi dậy thì có những hành động tự làm tổn hại, tự hành hạ mình trở thành một biểu hiện đáng xem xét. Chủ nhiệm đề tài cũng cho biết, nhóm nghiên cứu đã tiến hành điều tra trên 1.043 HS tại 7 trường THCS trên địa bàn TP.HCM và Bình Dương. Kết quả nghiên cứu thực trạng hành vi cho thấy, có đến 643 học sinh có hành vi bỏ bê bản thân, thể hiện sự thiếu trách nhiệm với bản thân. Bên cạnh đó có đến 401 khách thể có “suy nghĩ bi quan về cuộc sống”, 149 HS thừa nhận “từng làm đau bản thân mình”.

Từ 1.043 HS này, nhóm nghiên cứu sàng lọc được 280 HS có thực hiện hành vi tự hủy hoại bản thân, chiếm 26,8%. Đáng chú ý, xu hướng hành vi này lại tập trung ở các học sinh khá, giỏi. Dấu hiệu tự hủy hoại bản thân trên thân thể có những con số báo động khi xét ở mức độ nhiều và rất nhiều, như tự bứt tóc chiếm 18,2%; tự cắn mình cũng chiếm 18,2%. Đáng sợ là hành vi tự đánh và đấm mình chiếm đến trên 35% ở hai mức nhiều và rất nhiều; đập đầu vào một vật gì đó cũng chiếm gần 20%…

Học sinh càng gặp khó khăn về tâm lý thì dễ có hành vi tự hủy hoại bản thân, điều đó dễ thấy ở các HS lớp 6, lớp đầu cấp 2 và lớp 9, lớp cuối cấp chuẩn bị thi cử. Tuy nhiên, không phải do sức ép từ người khác khiến các em có hành vi tự hủy hoại mà có nhiều trường hợp chính bản thân các em kỳ vọng quá cao vào bản thân mình. Một số em bị bạn bè công kích, ép buộc hoặc bắt chước theo trào lưu tôn thờ cảm xúc. Đáng chú ý, số liệu thống kê cho thấy khách thể có dấu hiệu tự hủy hoại bản thân có xu hướng tập trung ở các học sinh khá, giỏi và trung bình. Cụ thể, trong số đó có 99 học sinh giỏi, 110 học sinh khá, 51 học sinh trung bình.

  "Hành vi tự hủy hoại bản thân bao gồm các biểu hiện như không quan tâm đến sức khỏe, tính mạng bản thân, từ chối các hình thức bảo vệ (không đội mũ bảo hiểm, áo phao…), tự làm đau bản thân (tự bứt tóc, tự cắn, đập đầu, rạch tay, thậm chí có ý định tự tử…), suy nghĩ bi quan về cuộc sống, cảm thấy mệt mỏi chán nản…"

Gia đình và nhà trường chưa quan tâm

Khảo sát cũng cho biết, HS xuất thân từ gia đình kinh doanh có xu hướng tự hủy hoại bản thân nhiều nhất, xuất thân từ gia đình lao động và trí thức là bằng nhau. Kết quả phỏng vấn cho biết, HS có hành vi tự hủy hoại bản thân khá sớm, thậm chí ngay từ thời thơ ấu. Đặc biệt, với tuổi dậy thì đầy biến động, sự thay đổi về mặt tâm lý đi kèm với sự thích ứng bạn bè mới, phương pháp học tập khác với bậc tiểu học đã khiến học sinh THCS thực hiện hành vi tự hủy hoại bản thân.

Một HS trong nhóm khảo sát cho biết, “em bị bạn bắt nạt vào đầu lớp 6, em không biết làm sao, em cảm thấy rất buồn bã, tuyệt vọng, có lúc em đã tự đập đầu mình vào tường, hành vi đó vẫn tiếp tục đến khi bố mẹ phát hiện em bị bạo lực và nhờ nhà trường can thiệp”. Các phỏng vấn còn cho thấy HS nhận diện được rằng mình có hành vi tự hủy hoại bản thân từ rất sớm nhưng không hề tìm sự giúp đỡ hoặc không biết tìm cách giúp đỡ. Điều này minh chứng rằng gia đình, nhà trường chưa thực sự quan tâm đến đời sống tinh thần của HS. “Những chuyện buồn vui em thường chia sẻ với bạn, vì bố mẹ không hiểu em. Nhóm bạn của em thường ngồi với nhau để tâm sự những chuyện vui buồn, những bức xúc với thầy cô, bố mẹ”, một HS bày tỏ.

Từ những số liệu khảo sát, nhóm nghiên cứu cho rằng nếu được can thiệp sớm thì có thể giúp HS giảm thiểu sự tổn thương về mặt thể chất, giảm sự gia tăng ở mức độ nghiêm trọng hơn. Trong đó, quan trọng nhất vẫn là nâng cao nhận thức về hành vi tự hủy hoại bản thân cho HS, giáo viên, chuyên viên tư vấn học đường; tổ chức các chuyên đề kỹ năng sống lồng ghép nhằm phát triển năng lực để ứng phó với hành vi này ở người học.

Ngoài ra, có thể xây dựng hệ thống kiến thức và bài tập hướng dẫn HS có dấu hiệu hủy hoại bản thân điều chỉnh được trạng thái tâm lý và đối phó với các chất kích thích của hành vi này. Nhóm nghiên cứu cũng đề xuất phụ huynh cần quan tâm nhiều đến đời sống tinh thần của con cái, đặc biệt là những biểu hiện thái độ, hành vi bất thường của con để có những tác động hay ứng xử phù hợp. Phụ huynh nên tránh tạo áp lực, tổn thương đến đời sống tâm lý của con, biết động viên, khen ngợi và khích lệ từng hành vi và sự tiến bộ, trưởng thành của con trong học tập và cuộc sống; khuyến khích và động viên con cái tham gia các hoạt động xã hội, hoạt động vui chơi giải trí lành mạnh, tạo điều kiện cho con phát huy khả năng hay tiềm lực và hứng thú trong điều kiện cho phép để tạo ra sự cân bằng tâm lý… 

 Đây là vấn đề nổi cộm

Hiện tượng HS tự hủy hoại bản thân là một vấn đề nóng và nổi cộm trong xã hội hiện đại, không chỉ riêng ở Việt Nam mà có thể khẳng định đây là vấn đề toàn cầu. Đối với học sinh cấp 2, đây là những đối tượng có sự biến đổi tâm lý rất lớn. Ở độ tuổi này tâm sinh lý các em phức tạp, dẫn đến khả năng nguy hại rất cao. Các em muốn khẳng định cái tôi quá sớm, rất dễ dẫn đến hành động mang tính cực đoan, không kiểm soát được.

Bên cạnh đó còn có nguyên nhân từ phía gia đình, cụ thể là cha mẹ đã tạo ra rất nhiều áp lực về học hành, điểm số, thành tích, nên nếu như không đạt được kỳ vọng dễ dẫn đến tâm lý bất mãn, chống đối, tự bỏ mặc hoặc bất chấp tất cả để làm theo ý mình, do các em không được giải tỏa tâm lý.

Đây là một vấn đề rất đáng quan ngại, vì thế tôi cho rằng đề tài mà nhóm nghiên cứu Trường ĐH Sư phạm TP.HCM đang thực hiện cực kỳ có ý nghĩa và cấp thiết trong giai đoạn hiện nay.

(PGS.TS Trương Văn Vỹ, giảng viên chuyên ngành Xã hội học tội phạm, Trường ĐH KHXHNV, ĐH Quốc gia TP.HCM)

 T.TRANG

Print

Hãy Đăng nhập hoặc Đăng ký đăng nhận xét.

Danh mục bài viết

«Tháng Ba 2024»
T2T3T4T5T6T7CN
26
27
28
29
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
293031
1234567

© BÁO VĂN HÓA ĐIỆN TỬ
Cơ quan chủ quản: Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch
Giấy phép Báo điện tử số: 422/GP-BTTTT cấp ngày 19.8.2016
Bản quyền thuộc về Báo Văn hóa. Mọi hành động sử dụng nội dung đăng tải trên Báo điện tử Văn hóa tại địa chỉ www.baovanhoa.vn phải có sự đồng ý bằng văn bản của Báo điện tử Văn hóa.
Liện hệ quảng cáo: 024.22415051

Tổng Biên tập:NGUYỄN ANH VŨ

Phó tổng Biên tập: PHAN THANH NAM

Phó tổng Biên tập: NGUYỄN VĂN MƯỜI

Tòa soạn: Số 33 ngõ 294/2 Kim Mã, phường Kim Mã, quận Ba Đình, TP Hà Nội
Điện thoại: 024.38220036 - FAX: 024.38229302
Email: baovanhoa@fpt.vn

Close 2024 Bản quyền thuộc về Báo Văn hóa
Back To Top