VHO- Ngày ấy, để khỏi ngán “điệp khúc” “Tối ăn khoai đi ngủ, sáng ăn củ đi làm”, mẹ tôi chế biến các món ăn dân dã, bình dị mang hương vị quê nhà từ sắn như sắn luộc chấm muối mè, sắn xào, sắn chiên, xôi sắn, chè sắn, bánh sắn…để trừ cơm. Nhưng, thời thơ bé, tôi thích nhất là món canh sắn nấu với xương kèm rau thìa là của mẹ.

Thời bao cấp khó khăn, có khi chưa đến kỳ tem phiếu mua xương thịt mậu dịch, mẹ tôi thường phi hành mỡ xào sắn lên cho ngấm mắm muối, rồi thả nước vào nấu lên thành canh. Búng vào một đầu đũa mỳ chính tý xíu trong chiếc lọ bé tý quấn nilong cất trên chạn. mẹ tôi gọi đó là canh sắn nấu xuông . Ăn tất nhiên kém xa canh sắn nấu sườn. Nhưng cũng hành thìa là thơm điếc mũi. Và ù cơm cũng được vài ba bát .

Để nấu món canh sắn, mẹ chọn những củ sắn múp, ít xơ, không quá to. Mẹ lột hết vỏ sắn và rửa lại sạch sẽ rồi lấy dao nạo từng miếng bằng đốt ngón tay rồi ngâm trong nước khoảng một giờ cho hết nhựa, sau đó vớt ra rổ để ráo nước. Mẹ cho dầu phụng vào nồi, phi hành lên cho thơm, rồi cho xương đã làm sạch và ướp gia vị vào tao cho thấm đều, rồi xào cho ngấm mắm muối, khi xương tiết ra nước ngọt, tiếp đó đổ nước và sắn vào nấu khoảng độ ba mươi phút. Khi canh chín, chuẩn bị nhắc xuống thì cho muối, bột ngọt, rau thìa là và một ít bột tiêu vào là có được món canh sắn thơm ngon, đậm đà. Nồi canh sắn đạt yêu cầu là phải không quá nát, không quá đặc, không quá loãng, lúc ăn có vị bùi và béo của sắn, vị ngọt của xương, mùi thơm hấp dẫn của hành, của rau thơm và  gia vị. Trước khi ăn, tra thêm chút mắm muối nữa, đun sôi lại rồi rắc hành thìa là, nhắc canh ra ngay.

Sau này, đời sống đổi thay, cũng khá dần lên, những nồi canh sắn của một thời nghèo khó do mẹ chế biến cũng đã mất dần trong sự lãng quên của người đời. Nhưng anh em chúng tôi vẫn thi thoảng nấu những nồi canh sắn “cách điệu” với những hải sản đắt tiền trông khá thơm ngon để ăn mà nhớ về một thời nghèo khó. Mỗi lần thấy cảnh nhà ai đang nhổ sắn trong vườn, tôi lại nhớ, nhớ bát canh sắn thơm ngon và cả những lời vỗ về, ân cần của mẹ vào ngày thơ tấm bé, nhớ những giai đoạn đi qua những ngày khó để lớn để trưởng thành, để có mùi về những ký ức .
Hôm nay, nấu bát canh thuở nhỏ giữa ngày xuân ấm áp chợt bâng khuâng nhớ căn bếp của một thời ấu thơ.

LÊ THÚY HẰNG